بحران انرژی تهدیدی برای جایگاه جهانی فولاد ایران

به گزارش می‌متالز، سیدرسول خلیفه‌سلطانی، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار کرد: این میزان از زیان به روشنی نشان‌دهنده فشار بی‌سابقه‌ای است که بر یکی از مهم‌ترین صنایع استراتژیک کشور وارد شده و این بحران، پیامد‌های گسترده‌ای بر اقتصاد ملی، اشتغال، صادرات و توان رقابت‌پذیری صنایع ایران داشته است.

وی خاطرنشان کرد: صنایع فولاد نهایتاً ۵ درصد مصرف برق کشور را مصرف می‌کنند که از این میزان، ۴ درصد را خودشان تولید می‌کنند؛ حداقل انتظار ما این است که همان برق خودمان به خودمان داده شود و تنها یک درصد کسری با برنامه‌ریزی قبلی مدیریت شود.

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با بیان اینکه قطعی‌های مکرر انرژی باعث شده که ۳۰ تا ۴۰ درصد تولید فولاد کشور متوقف شود، گفت: تعطیلی‌های پی‌درپی هزینه‌های ثابت بدون تولید را به صنایع تحمیل کرده و رقابت‌پذیری را به شدت کاهش داده است؛ این زیان‌ها شامل هزینه‌های مالی، خسارات ناشی از تحریم‌ها، کاهش تولید و فشار نیروی انسانی است که مجموعاً حدود ۱۰۰ دلار به ازای هر تن تولید بر فولادسازان تحمیل می‌کند.

خلیفه‌سلطانی این میزان فشار را فراتر از استاندارد‌های جهانی دانست و تأکید کرد: نیروی انسانی بیش از ۱۰ برابر استاندارد جهانی به کارخانه‌ها تحمیل شده و این امر علاوه بر کاهش بهره‌وری، بار سنگینی بر مدیریت و برنامه‌ریزی تولید وارد کرده است.

خطر تغییر جایگاه جهانی فولاد ایران

وی بیان کرد: این بحران، اگر مدیریت نشود، می‌تواند پیامد‌های طولانی‌مدت داشته باشد؛ اگر ناترازی انرژی ادامه پیدا کند، حفظ جایگاه دهم جهانی فولاد ایران به یک چالش بزرگ تبدیل خواهد شد. صنایع فولادی بزرگ نجابت به خرج داده‌اند، اما ادامه این روند می‌تواند اثرات طولانی‌مدت و خطرناکی بر تولید و صادرات داشته باشد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران توضیح داد: یکی از راهکار‌های عملی و فوری عبور صنایع از بحران محدودیت‌های انرژی، اعلام زمان‌بندی دقیق قطعی برق صنایع است تا آنان بتوانند برنامه تولید خود را مطابق محدودیت‌ها تنظیم کنند و خسارت‌های ناشی از توقف تولید کاهش یابد.

راهکار جبران محدودیت انرژی

وی اظهار داشت: اجازه فعالیت شبانه در ماه‌های خنک سال به صنایع می‌تواند بخشی از زیان‌های ناشی از محدودیت انرژی را جبران کند. همچنین ایجاد بازار انرژی و نیرو برای خرید و فروش برق و گاز صرفه‌جویی‌شده میان صنایع، به مدیریت بهتر منابع انرژی و افزایش بهره‌وری کمک خواهد کرد.

خلیفه‌سلطانی ابرازداشت: سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و خرید برق تولیدی از پروژه‌های خورشیدی خانگی باعث می‌شود تا صنایع بتوانند وابستگی خود به شبکه سراسری را کاهش دهند. همچنین تخصیص گاز به نیروگاه‌های احداث‌شده توسط صنایع در زمان محدودیت‌ها و اجرای کامل تعهدات وزارت نیرو و وزارت صمت برای جلوگیری از بحران تولید و مدیریت بهتر انرژی، ازجمله راهکار‌های جبران محدودیت‌های انرژی صنایع است.

وی افزود: دولت و سیاست‌گذاران باید توجه ویژه‌ای به صنایع فولادی داشته باشند، چراکه این صنایع بیشترین هزینه انرژی و بیشترین محدودیت‌ها را متحمل می‌شوند؛ ادامه ناترازی انرژی، صنایع فولادی بزرگ را در شرایطی قرار می‌دهد که حتی با تمام ظرفیت خود نمی‌توانند جایگاه جهانی خود را حفظ کنند و بدون عدالت در توزیع انرژی و وفای دولت به تعهداتش، پیامد‌های بلندمدت بسیار سنگینی در انتظار صنعت فولاد ایران است.

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران بیان کرد: صنایع فولادی کشور هیچ نوع یارانه یا امتیاز ویژه‌ای نمی‌خواهند، فقط خواستار توزیع عادلانه انرژی، برنامه‌ریزی شفاف و زمان‌بندی دقیق قطعی‌ها هستند؛ استمرار شرایط فعلی، زیان‌های چند میلیارد دلاری، کاهش تولید، افزایش هزینه‌ها و تضعیف جایگاه رقابتی ایران در بازار جهانی را به همراه خواهد داشت، بنابراین مدیریت هوشمند انرژی و حمایت از صنایع استراتژیک کشور یک ضرورت غیرقابل انکار است.

صنعت فولاد ایران طی سال‌های اخیر با بحرانی جدی در حوزه انرژی مواجه شده که پیامد‌های آن نه‌تنها در کاهش تولید داخلی، بلکه در تضعیف جایگاه رقابت‌پذیری کشور در بازار‌های جهانی مشهود است.

او گفت: صنایع فولادی، با وجود مصرف کمتر از ۷ درصد برق کشور، بیش از ۶۰ درصد محدودیت‌های اعمال شده را تحمل می‌کنند و بخش اعظم برق مورد نیاز خود را تولید می‌کنند. این بدان معناست که فولادسازان نه تنها سهم عمده‌ای در تأمین برق داخلی دارند، بلکه بیش از ۱۵ درصد از درآمد فروش داخلی برق کشور را نیز فراهم می‌کنند؛ اما در عین حال بیشترین فشار ناشی از قطعی‌های برق و گاز بر این صنعت وارد می‌شود.

درخواست صنعت فولاد، عدالت و شفافیت، نه یارانه

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران بیان کرد: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات، جهش شدید قیمت انرژی است. میانگین قیمت برق از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۳ بیش از ۲۳ برابر افزایش یافته، در حالی که قیمت فولاد تنها ۵ برابر رشد داشته است. این شکاف باعث شده که بهای تمام‌شده تولید فولاد عملاً با نرخ صادراتی برق ایران به عراق برابری کند، در حالی که فولادسازان دیگر هیچ نوع یارانه‌ای در انرژی دریافت نمی‌کنند. این موضوع نه تنها حاشیه سود تولید را کاهش می‌دهد، بلکه توان رقابت صنعت فولاد ایران در بازار‌های صادراتی را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد.

بحران انرژی نه تنها تولید و بهره‌وری را کاهش داده، بلکه باعث افزایش هزینه‌های پنهان شده و توان رقابت صنایع ایران در بازار‌های بین‌المللی را تضعیف کرده است. هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، کاهش تولید، فشار نیروی انسانی و محدودیت در استفاده از انرژی، همه و همه صنعت فولاد را به نقطه حساسی رسانده که مدیریت نادرست آن می‌تواند آثار جبران‌ناپذیری بر اقتصاد کشور داشته باشد.

منبع: پایگاه خبری - تحلیلی ایراسین